El Faşir kasabı: Ebu Lulu kimdir?

Sudan' daki Hızlı Destek Kuvvetleri (RSF) ile Ordu arasındaki kanlı savaşın en çarpıcı ve korkutucu figürlerinden biri, El Fatih Abdullah İdris, nam-ı diğer "Ebu Lulu" oldu. Geçtiğimiz hafta El Faşir şehrinin RSF'nin eline geçmesinden hemen önce ve sonra yayılan videolarla, Ebu Lulu adı Sudan'da dehşetin ve şiddetin simgesi haline geldi.

Bilinmezlikten şöhrete: İnfazların görüntüleri

Nisan 2023'te savaş başlamadan önce Darfur'da tanınmayan, yerel mevkiler arasında hareket eden sıradan bir savaşçı olan El Fatih Abdullah İdris, El Faşir'in düşüşüyle birlikte şiddet sahnesine fırladı. Sosyal medyada yayılan videolarda, gür sakallı ve saçlı bir adam olan Ebu Lulu, tutukluları infaz ederken ve sivil infazları gerçekleştirirken görülüyordu. Bu görüntülerin ardından medya ona hızla "El Faşir Kasabı" lakabını taktı.

Videolarda sergilediği vahşetle halk arasında geniş bir öfkeye yol açan Ebu Lulu, ses kayıtlarında ise hiçbir gruba bağlı olmadığını, devlete isyan eden kendi özel savaşçı grubuna liderlik ettiğini iddia etti. Kayıtlardan birinde sadece El Faşir'de "bine yakın kişiyi" öldürmekle övünüyordu.

RSF'nin çelişkili tutumu

Ebu Lulu'nun dehşet saçan videoları ve iddiaları karşısında RSF, adamla hiçbir bağlantılarının olmadığını iddia etti. Ancak uluslararası ve yerel tepkinin büyümesi üzerine RSF, Perşembe günü Sözcüsü El Fatih Kurşi aracılığıyla bir açıklama yayımladı. Kurşi, El Faşir'in kontrol altına alınması sırasında meydana gelen "ciddi ihlaller ve suistimallerden" sorumlu olanların, başında Ebu Lulu'nun da bulunduğu bir grubun tutuklandığını duyurdu.

RSF, tutukluların yargılanmak üzere yetkili hukuki komitelere teslim edildiğini ve bu adımların insani onura dokunan ve uluslararası anlaşmalara aykırı olan her türlü ihlali önlemek amacıyla atıldığını belirtti. Buna rağmen, Ebu Lulu'nun savaş operasyonlarında RSF güçlerinin yanında yer alması ve sosyal medya hesaplarında RSF unsurlarıyla birlikte görülmesi, örgütün ondan uzak durma çabalarıyla çelişen önemli sorulara yol açtı.

Geniş çaplı çöküşün sembolü

Gözlemciler, Ebu Lulu gibi karakterlerin ortaya çıkmasının, Sudan'ı kasıp kavuran kapsamlı güvenlik ve ahlaki çöküş durumunu yansıttığını belirtiyor. Bu tür figürler, şiddeti sadece işlemekle kalmayıp, bununla övünmeyi, filme çekmeyi ve faillerini yüceltmeyi aşan bir şiddet kültürünü ortaya koyuyor.

Sudanlı gazeteci Alaaddin Mahmud, Ebu Lulu modelinin, Hartum, El Cezire ve Darfur'da vahşet işleyenlerden farklı olmadığını belirterek, "Ebu Lulu" gibi şiddet çağrışımlı isimlerin (Şaron, Ye'cüc ve Me'cüc gibi) seçilmesinin, bir cinayet kültürü hayranlığını yansıttığını ifade etti.

Ebu Lulu'nun faaliyetlerinin öncelikle El Faşir'in kuzey bölgelerinde yoğunlaşmış olmasına rağmen, şiddet ünü tüm ülkeye ve dünyaya yayıldı.

Uluslararası insan hakları örgütleri, "kontrolsüz saha komutanları" olgusunun yayılmasından endişe duyarak, Darfur'daki ihlallerin bireysel sorumluluğunu belirlemek için bağımsız soruşturma çağrısında bulunuyorlar. ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Jim Risch, El Faşir'deki zulümlerin tesadüf olmadığını, RSF'nin baştan beri planının bir parçası olduğunu belirtti.

Sudan'da Nisan 2023'ten bu yana Ordu Komutanı Abdülfettah El Burhan ile RSF Komutanı Muhammed Hamdan Dagalu (Hamideti) arasındaki kanlı iktidar mücadelesi devam ediyor. Birleşmiş Milletler'in dünyanın en kötü insani durumu olarak nitelendirdiği bu çatışmanın, ülkeyi kalıcı bir bölünmeye götürmesinden korkuluyor.