Yolcu Tv Haber

Çay üreticilerinin teknolojiye ayak uydurmasıyla çay alım yerleri ve fabrikalarda izdiham yaÅŸananınca Rize Ziraat Odası BaÅŸkanlığı, üreticilere “Hasada ara verin” çaÄŸrısında bulundu.

16 Mayıs itibarıyla başlayan çay sezonu, Çay İşletmeleri (ÇAYKUR) Genel Müdürlüğü’nün de kontenjan uygulaması getirmesi ile sancılı bir hal aldı. Geçmiş dönemlerde makaslarla toplanan çayların teknolojiye ayak uyduran müstahsiller tarafından makinelerle toplanması, çay alım yerleri ve fabrikalarda izdihama yol açtı. Bu nedenle ÇAYKUR tarafından kontenjan dekar başına 25 kilogramlara kadar düşürülürken, özel sektörde de bunu fırsat bilenler fiyatı çay taban fiyatının çok altına çekti.

Rize Ziraat Odası BaÅŸkanı Bünyamin Arslan, çay makineleri sayesinde yabancı işçilerin Rize’ye gelmesinin önüne geçildiÄŸini ancak bu kez fabrikaların yoÄŸun hasat nedeniyle sıkıştığını ifade ederek, “Çay sektöründe her yıl yaÅŸadığımız sorunları bu yıl da çok yoÄŸun bir ÅŸekilde yaşıyoruz. Çay hasadı, elle baÅŸlayan bir serüvenken önce çay makası, ardından makineli tarımla yoÄŸun bir ÅŸekilde hasat ettiÄŸimiz bir hale geldi. Makineli tarım, işçi sorununu en aza indirdi. Evet yabancı işçilere verdiÄŸimiz ücretin yurt dışına çıkmasını engelledik. Fakat makineli tarımla yapılan hızlı hasat, bugün sektörü tıkamış durumdadır. ÇAYKUR’un günlük 9 bin 200 ton olan iÅŸleme kapasitesi, özel sektörle birlikte toplamda 16 bin ton seviyelerine ulaÅŸsa da üreticilerimiz tarafından toplanan 25 bin tonun üzerindeki yaÅŸ çay iÅŸlenemez hale gelmiÅŸtir. Bu da özel sektör kapılarında yığılmalara neden olmuÅŸ, taban fiyatın altında ciddi fiyat düşüşleri yaÅŸanmıştır. Ãœreticilerimizin yoÄŸun hasat yapması sonucu oluÅŸan bu problemi fırsata çeviren özel sektörün taban fiyatın altında alımlar yaptığını görmekteyiz. Özel sektöre çok fazla yüklenmek istemiyorum; fakat eÄŸer bu çayı iÅŸleyemiyorsanız taban fiyatın altında aldığınızda nasıl iÅŸliyorsunuz? Buradan özel sektör firma sahiplerine seslenmek istiyorum. EÄŸer iÅŸleyemiyorsak o gün çay satın almayalım” dedi.

Çay üreticilerine çay toplamaya ara verme çaÄŸrısında bulunan Arslan, “Ãœretici de bu durumu fark ederek hasada ara versin. Bu teÅŸkilatlanmayı ÇAYKUR, muhtarlar, ziraat odaları ve üreticiler olarak hep birlikte yürütmeliyiz. Özel sektör, bu yığılmaları düşük fiyattan almaya devam ettiÄŸi sürece hem kalitesiz çay üreteceÄŸiz hem de sektör tıkanma noktasına gelecektir. ÇAYKUR, tüm çayı alacağına dair açıklama yapmıştı. Ancak onun da günlük 9 bin tonluk bir iÅŸleme kapasitesi var. EÄŸer biz 20 bin ton çayı ÇAYKUR’a satmaya çalışırsak hem kendi çayımıza hem de yaÅŸ çaydan üretilecek kuru çayın kalitesine zarar vermiÅŸ oluruz. Biz üreticiler, bu planlamayı yapmak zorundayız. Kendi planlamamızı kendimiz yapmadığımız sürece fırsatçılara zemin hazırlamış oluruz. Bu nedenle lütfen hasat dönemine ara verelim” ifadelerini kullandı.

Çay bahçesine girerek çay toplama iÅŸlemini hızlıca bitirmenin yanlış olduÄŸunu, bu düşünce ile çayın kalitesinin düşeceÄŸini kaydeden Arslan, “Önümüz Kurban Bayramı; çiftçilerimiz bayrama kadar çayı bitirmek istiyor ancak böyle bir anlayış olmamalı. Bu kadar kısa sürede bu kadar yoÄŸun hasadı iÅŸlememiz mümkün deÄŸildir. Ä°ÅŸleyemediÄŸimiz için hem taban fiyatın altında alımlardan üretici zarar görecek hem de kuru çay kalitesi düşecektir. Burada herkesin sorumluluÄŸu vardır; ÇAYKUR’un, bölge muhtarlıklarının ve ziraat odalarının. Mayıs çayında genellikle bu problemleri yaÅŸamıyoruz. Don nedeniyle rekoltede düşüş olmasına raÄŸmen bugün bu yığılmayı yaşıyorsak, ikinci ve üçüncü sürgün dönemlerinde çok daha büyük problemler yaÅŸayacağız. Ä°kinci sürgün öncesi muhtarlar, ÇAYKUR, ziraat odaları, borsa ve özel sektör hep birlikte bir eylem planı hazırlamalıyız. Bu eylem planı için herkes masaya oturmak zorundadır. Oturmayanlar, özel sektörü ezmek isteyen fırsatçılardır” ÅŸeklinde konuÅŸtu.

“Lütfen üretime ara verelim”

Çayın en iyi saklanma ÅŸeklinin toplamadan bırakılması olduÄŸunu hatırlatan Arslan, “Åžu an yaÅŸadığımız yoÄŸunluk sürecini yalnızca tek bir ÅŸekilde atlatabiliriz. Çayı en iyi saklama koÅŸulu dalında saklamaktır. Rizeli hemÅŸehrilerim, deÄŸerli çiftçiler lütfen üretime ara verelim. Azami ÅŸekilde ÇAYKUR kotaları kadar hasat yapalım ve bu süreci hep birlikte düzlüğe çıkaralım. EÄŸer biz kotalarımız kadar hasat yapmaz, iÅŸleme kapasitesinin üzerinde hasada devam edersek taban fiyatın altında alımlar gerçekleÅŸecektir. Lütfen bir iki gün hasada ara verelim. Eskisi gibi taban fiyat üzerinde alımların gerçekleÅŸtiÄŸini hep birlikte göreceÄŸiz. Bu planlamayı ilk olarak biz üreticiler yapmalıyız. Hasat dönemini dalında bekleterek süreyi uzatmak zorundayız. Aksi takdirde fırsatçılar elimizden ekmeÄŸimizi alacaktır” diye konuÅŸtu.