Joseph De Tourneford, Mart 1971’de geldiği İstanbul’u çok geniş şekilde anlatmıştır. Birkaç çizgiyi ilginize sunuyorum.
(Üsküdar, Galata gibi) “ dış mahalleri ile birlikte İstanbul Avrupa’nın tartışmasız en büyük kentidir…” Boğaz’ın ve şehrin manzarası “büyüleyicidir.”
Ahşap evler, şehir yangınları için büyük tehlike oluşturur. Yangında, “Karayel” denilen poyraz da çıkarsa, binlerce ev yanabilir…
Şehrin karşılaştığı ikinci büyük tehlike, “veba”dır. Gerekli hiçbir önlem alınmadığından, “her gün bu acımasız hastalıktan beş ya da altı yüz kişi” ölmektedir.
“İstanbul’da sokak kaldırımları çok kötü, hatta bazı yerlerde hiç yok… dar, karanlık ve yapılar batakhanelere benziyor;…”
İstanbul sokaklarında “Türk kadınlara az rastlanıyor… Evlerinde kalarak, daha iyisini yapmadıkları için, nakış işlemek zorundadırlar. Rum, Musevi, Ermeni kadınları daha özgürdür;… evlerinden, bizim kadınlarımız kadar sık çıkmasalar da…”
“Yabancılar İstanbul’da, önce selatin (sultanlar) camilerini gezerler” ki “ Yedi Selatin camisi vardır…”
“Ayasofya, bu camilerin en güzelidir;… Roma’daki San Piyetro’dan sonra, dünyanın en güzel yapısı”dır.
“İstanbul’un bütün camileri arasında, kubbesinin güzelliği bakımından, Süleymaniye kadar Ayasofya’ya yaklaşanı yoktur. Hatta bu caminin dış bölümünün Ayasofya’yı aştığı bile söylenebilir.”
Haliç denilen İstanbul Limanı’nın “Kent tarafında çevresi, 7,8 mil olan bir havzadır…” Bizanslı tarihçi Prokopis “İstanbul Limanı’nın her yerine demir atılabildiğini(gemi yanaşabildiğini “E.T.”) söylemiştir.
Fatih Sultan Mehmed, Haliç’in Kasımpaşa kıyısındaki Ayvansaray’da tersane yaptırmıştır. “Bugün padişahın gemileri burada yapılmaktadır…”
“Galata’da, Osmanlı İmparatorluğu’nun başka yerlerinde asla bulunmayan bir özgürlük tadılır… Burada meyhaneler serbesttir ve Türkler bile meyhanelere şarap içmeye gelirler…”
Pera, “Galata’nın dış mahallesi görünümünde” dir. “Fransa, İngiltere, Venedik, Hollanda büyükelçilerinin sarayları Pera’dadır;….”
Galata’nın üst tarafında ve deniz kıyısında Tophane adlı dış mahalle vardır. Burada “topların döküldüğü, üstü iki kubbe ile örtülmüş fabrika vardır.”
“Yeni ve eski Bedesten’de her çeşit giyim eşyaları yanında halılar, kıymetli taşlar, porselenler satılır. Bunların yakınlarında ‘esir pazarı’ da vardır. (1)
Bir yanıt yazın
Yorum yapabilmek için oturum açmalısınız.
Yorumlar (0)