Yolcu Tv Haber

Lise döneminde, Vatan gazetesinden hatırladığım Ahmet Emin Yalman’ ın anılarını. keyif ve istifadeyle okudum. Kısaca bahsedeceğim.

1890 doğumlu Ahmet Emin, İstanbul’daki modern Alman okulunda okurken, bir gazetede çalışmaya başlamıştı. Bir süre sonra da, o gazetede yazılar yazılar yazmaya. Gazeteci olmak hedefiydi…

1911’de, Maarif Nezareti’ nin Newyork’ taki Colombia Üniversitesi’ ne sınavla ve burslu olarak gönderilen beş öğrenci arasındaydı.Üniversitede sosyoloji ve istatistik bölümlerinde okudu. O devrede, meşhur bir gazetecilik okulunun da, derslerini takip etti. Okulun, mardin kökenli müdürünün ilgi ve yardımlarıyla, değişik eyaletlerdeki gazeteciler toplantılarına katılması yanında, bir iki yerel gazetenin yazı işleri heyetlerinin çalışmalarına da katılarak, bilgi ve deneyimini artırmıştır…

1914’de yurda dönüşünde, Darülfünun’da, Profesör Ziya Gökalp’in yardımcılığına atanmıştır. Ayrıca, o tarihte İstanbul’da bulunan Mülkiye Mektebi’ nde istatistik dersleri vermiştir.

Çekirdekten yetişme gazeteci olan Ahmet Emin, Birinci Dünya Savaşı’nda, Almanya’nın Batı cephesi ve Türkiye’nin seçkin bir tugayının Alman ve Avusturya’ ya yardım için gönderdiği Galiçya (Polonya) cephesinde savaş muhabirliği yapmıştır. (Böylece, Osmanlı’ nın Yemen v e Suriye-Mısır dışında Türk kanını heba ettiği Galiçya cephesini de, içim sızlayarak öğrenmiş oldum.)

Ahmet Emin ‘in Osmanlı devletinin 1911-1914 tarihlerindeki nüfus ve ekonomisiyle ilgili olarak verdiği, bugünleri çağrıştıran bilgiler de, dikkatimi çekti.

Osmanlı İmparatorluğu’nun 1914’deki toplam nüfusu 25 milyondu. Bunun 10 milyonu Türk, 6 milyonu Arap, birer buçuk milyonu Kürt ve Rum, bir milyonu da, Ermeni idi.

Ülkenin toplam sanayi kuruluşu sayısı 280 idi. Bunun 70’i gıda, 13′ eri deri ve kimya atölyeleri idi. Dokumacılık ve kerestecilik tesisi sayıları, deri ve kimya atölyeleri sayılarının çok üzerindeydi.

Sanayi tesislerinin %’ 55’i İstanbul’daydı. !911 ihracatı 25 milyon lira, ithalatı ise 45 milyon lira idi…

Bu tabloya, Rus gemilerinin tacizi sebebiyle Zonguldak’ dan İstanbul’a getiremeyen kömürün, Almanya’dan ithal edildiğini ekleyeyim…

Osmanlı devletinin 1911-1912 bütçesi 31 milyon lira, dış borç taksiti ise 11 milyon lira idi. (1)

İthalat-ihracat dengesizliği ve dış borç taksitinin kabarıklığı, Patagonya’ nın bugünkü iktisadi-mali durumunu hatırlatmaktadır…

1.Gördüklerim ve Geçirdiklerim, Ahmet Emin Yalman