ÇOCUĞUM DİJİTAL BİR KUMARBAZ MI?
Günümüzdeki kumar kumarhanelerinde, oyun salonlarında, iddia bayilerinde, masalarda oynanmakta/yaşanan bir sorunun oranlarında değişiklik yaşandı. Dijital çağın kolaylığı kumar oynamayı da kolaylaştırdı. Cep telefonuna sığan uygulamaları, saniyeler içinde açılan bahis sitesi hesapları ve dijital oyunların içine gizlenmiş şans, yeni bir şifreleme dalgasını körüklüyor: “dijital kumarbazlık”. Ekranın başında geçen her an, fark edilme gücü ama etkisi yıkıcı bir kumar deneyimine anında dönüşüyor. Genel olarak bu sürecin devam etmesi, yalnızca bağımlı kişi olmuyor, ailesi, sosyal ve ekonomik hayatı da hep birlikte, aynı şiddette zararlar yaşanıyor. Pasif içiciliğinin içmeyene zarar verişi gibi hiç kumar oynanmayan kumar bağımlısı yakınlarının da hayatları alt üst oluyor.
Kumar oynayan kişi, çoğu zaman “bir dahaki elde edeceğim” düşüncesinin esiri olur. Dijital ortam bu döngüyü hızlandırır: anında para yatırma kolaylığı, sürekli promosyonlar, yapay zeka destekli bildirimler kişinin ekran başına zincirliyor. Zamanın bozulması, düzensizlik ve kaygı artar, aile ilişkileri ve iş düzeni bozulur. Bu noktada kumar bağımlısı bireyin beyanı genellikle inkâr olur: “İstediğim zaman ayrılırım, ben bağımlı değilim.” Oysa en büyük tuzak tam da burada başlıyor.
Dijital kumarın bağımlısı olması yanında en çok yaralanan kişilerdir. Çoğu zaman geçici olarak geç gelişir; kredi kartı ekstreleri, borç bilgileri ve gizlenen sırlarla birlikte gerçek gün görünümünü ortaya çıkarır. Çıktığı yerde gizlice büyümüş olan çözüm, bir başına destek almadan ayrılmaması çok zordur. Bu süreçte ailelerin yapması gereken ilk şeyleri dikkate almamak, sessiz kalmaktır. Kınamak yerine okumayı başarmak, gücün bir irade eksikliği değil, davranışsal bir farklılık olduğunu bilmek ve denemesiz, terapili diyaloglar öğrenmek çok değerlidir. Bağımlı bireyin çoğu kez yaşadığına inandığını ve yanında tedavi edildiğinde tedaviye yönelmeye daha fazla iyileşme olur. Ancak barışma uzlaşma süreci, döneni aşılmadan gerçekleşmez.
Dijital kumarbazlık çoğu kez masum görünen adımlarla başlar. Oyunun içi kutular, “skin” adı verilen kozmetik ürünler ya da arkadaşlar arasında deneme amaçlı yapılan bahisler ile alışkanlığa dönüşebilir. Cilt, bilgisayar ya da telefon oyunlarında karakterin ya da saklanan eşyaların dış kısımlarını kapsamlı özel tasarımlardır. Yani kahramanınızı farklı bir kıyafetle, silahınızı parlak bir kaplama ile ya da oyundaki araç renginde bir görünümle kullanmanızı sağlar. Oyunun performansına doğrudan etkisi olmaz, sadece görselliği değişir. Ancak bu görsellik çocuklar için güçlü bir cazibe içerir. Arkadaşlarına “özel ve farklı” görünmek isterler, bunun için çoğu oyunda gerçek para harcamaları gerekir.
Asıl risk burada başlıyor: Önce masum bir zevk gibi görünen bu alışverişler, sürekli “yeni cilt alma isteği”ne dönüşebilir. Çocuk kendini değerli ya da güçlü hissetmek için sürekli yeni bir cilt satın almayı başarabilecek hale gelebilir. İşte bu noktada “şan programı” devreye girer; hangi skinin çıkacağı belli olmayan kutular, kumar mantığıyla çalışır. Çocuk, tekrar tekrar para harcamak için kalmak istiyordu. Yani cilt sadece bir “oyun kıyafeti” değil; Doğru yönetilmezse çocuğu paranın ve büyümesinin hızının adım adım sürükleyen kapısıdır.
Bu nedenle çocukların oyunlarını ve biriktirilmesini takip etmek, paranın parasal bileşenini içeren içeriklere izin vermek, harçlıkların dağıtılması ve dijital ortamda ölçüm süresini sınırlandırmak anne babalar için çok önemli bir koruma hattı oluşturulur. Erken dönemde, vücutta birikenlerin önlenmesinin en güçlü aracıdır.
Bağımlılık geliştikten sonra tamamen yasaklama çoğu zaman ters tepki yaratır. Bunun yerine para yönetimi konusunda sınırlamalar getirmek, kredi kartı sınırlaması kısıtlaması, harcama limitleri koymak, bahis sitelerini engellemek, programları silmek ve profesyonel destek aramak daha etkili bir yaklaşımdır. Bu bir anda; düşüşler, tekrarlar, yeniden başlama riskleri olabilir. Önemli olan, onun geri dönüşü yeniden yola çıkmak için bir fırsat olarak görmek ve aklını kaybetmesidir.
Dijital kumarbazlık hızla büyüyen ve derin yaralar açan bir ilişki biçimi olsa da doğru adımlarla hem önlenebilir hem de tedavi edilebilir. Bu süreçte cesareti, ailelerin desteği ve parçalarının rehberliği birleştiğinde kaybolan hayatlar yeniden inşa edilebilir. Çünkü onların karşısında en güçlü ilaç, insanın kendi kişisel iyileşme isteği ve yanında dimdik duran sevdikleridir.
ülkede dijital bir kumarbaz mı? Asla değil, o ne sorun yaşarsa yaşasın sizin çocuğunuz, ancak birilerinin, çocuklarınızı kumarbaz bir bağımlıya ve daimî süresiz bir para kaynağına dönüştürme planları var. Ve bunu ellerindeki tablet ve telefonlarla kolayca başarabilirler. Bugün onun gününde daha fazla ebeveyn olmak zorundasın. Uyanma ve uyanma vakti!