"TÜRKİYE'DE BUHRAN BİTMEZ"
Ömer Seyfettin (1884-1920), halk diliyle yazan ilk hikayecilerimizdendir. Sosyoloğ Ziya Gökalp'in, Ali canip Yöntem ile çıkardığı Genç Kalemler dergisinde, arada hikayeleri yayımlanıyordu. Arkadaşlarıyla sohbetlerinde, "Bizde şu buhranlar(krizler, diye okuyun)) bitse, hikayelerimi yazacağım" şeklinde konuşurdu...
Bu konuşmaları duyan Ziya Gökalp, Ömer Seyfettin' i bir gün odasına çağırır. "Ömer, Türkiye'de buhranlar bitmez. Sen yazacaksan, otur yaz" demiştir.
Gökalp'in tavsiyesini dinleyen Ömer Seyfettin, ortaokul devresinde okuyup durduğum on ciltlik hikayelerinin büyük kısmını, Ömrünün son birkaç yılında yazmıştır...
Liseye başladığım 1957'den itibaren, Cumhuriyet gazetesini okurum. Bu yüzden, ülkemizde yaşanan ekonomik ve siyasal krizleri takip ettim. Emekli olduğum 1997'ye kadarkileri, satır başları halinde sıralayayım:
1955' lerde çıkan Kıbrıs krizi yanında, döviz darboğazıyla mal darlığı başlamış ve karaborsa hortlamıştı. 1958 devalüasyonuyla doların 3 lira olan fiyatı 9 liraya çıkmıştır...
Aynı yıllarda siyasi gerginlik belirmiş, iktidarın "Vatan cepheleri" kurmasıyla cepheleşme baş göstermiştir. CHP Başkanı İsmet İnönü' ye, yurt gezilerindeki saldırıları, 1960 baharında, Meclis'te Tahkikat Komisyonu kurulması ve 1960 İhtilali izlemiştir...
1963-1964'lerde yeniden Kıbrıs krizi çıkmış, Albay Talat Aydemir'in darbe teşebbüsü olmuştur...
1960'ın sonlarında sağ-sol kavgası başlamıştır. 1975'lerde petrol fiyatlarının zirve yapması sonucunda, "yetmiş sente muhtaç" duruma düşülmüştür...
12 Eylül darbesini ve yapılanları, çoğumuz hatırlar...
1997'deki Muhtıra ile Demirel Hükümeti düşmüştür...
Muhterem okurum, emekli oluncaya kadarki krizleri satır başları halinde yazmaktan yoruldum. Yaşlıyım. Yüzyılımızın ilk çeyreğindeki gelişmelerin yorumlanmasını size bırakıyorum. Bu konudaki bir değerlendirme yazısından birkaç satır aktarmakla yetiniyorum:
"Konut ve otomobil satışlarının rekor kırdığı, enflasyonun... düştüğü, cari açığın daraldığı, döviz sıkıntısının olmadığı, ... milli gelirin az da olsa büyüdüğü, işsizliğin artmadığı bir ülkede 'ekonomik kriz var' denemez..." (1)
1. Ege Cansen'in yazısı, Sözcü: 2.11.2025